πίνακες – THE SOUL MAGAZINE

Η Μεξικανή καλλιτέχνης Φρίντα Κάλο μνημονεύεται για τις αυτοπροσωπογραφίες, τον πόνο και το πάθος της και τα τολμηρά, ζωντανά της χρώματα. Στο Μεξικό τιμάται για την προσοχή της στη μεξικανική και ιθαγενή κουλτούρα και από τις φεμινίστριες για την απεικόνισή της στη γυναικεία εμπειρία και μορφή.

Η Κάλο, που έπασχε από πολιομυελίτιδα ως παιδί, παραλίγο να πεθάνει σε ατύχημα με λεωφορείο ως έφηβη. Υπέστη πολλαπλά κατάγματα της σπονδυλικής στήλης, της κλείδας και των πλευρών, σπασμένη λεκάνη, σπασμένο πόδι και εξάρθρωση ώμου. Άρχισε να επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στη ζωγραφική ενώ αναρρώνει σε ένα γύψο. Στη διάρκεια της ζωής της, έκανε 30 επεμβάσεις.

Η εμπειρία ζωής είναι ένα κοινό θέμα στους περίπου 200 πίνακες, σκίτσα και σχέδια της Κάλο. Ο σωματικός και συναισθηματικός πόνος της απεικονίζονται έντονα σε καμβάδες, όπως και η ταραχώδης σχέση της με τον σύζυγό της, συνάδελφο καλλιτέχνη Ντιέγκο Ριβέρα, τον οποίο παντρεύτηκε δύο φορές. Από τους 143 πίνακές της, οι 55 είναι αυτοπροσωπογραφίες.

Η καταστροφή στο σώμα της από το ατύχημα με το λεωφορείο παρουσιάζεται με απόλυτη λεπτομέρεια στο The Broken Column. Η Κάλο απεικονίζεται σχεδόν γυμνή, χωρισμένη στη μέση, με τη σπονδυλική στήλη της να παρουσιάζεται ως σπασμένη διακοσμητική στήλη. Το δέρμα της είναι διάστικτο με νύχια. Της έχει τοποθετηθεί επίσης χειρουργικός νάρθηκας.

Ζωγραφίζω αυτοπροσωπογραφίες επειδή είμαι τόσο συχνά μόνη, επειδή είμαι ο άνθρωπος που ξέρω καλύτερα.”
Φρίντα Κάλο

Η πρώτη αυτοπροσωπογραφία της Κάλο ήταν το Αυτοπροσωπογραφία με βελούδινο φόρεμα το 1926. Ζωγραφίστηκε στο στυλ των Μεξικανών πορτραιτογράφων του 19ου αιώνα, οι οποίοι και οι ίδιοι επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τους ευρωπαίους δεξιοτέχνες της Αναγέννησης. Μερικές φορές αντλούσε επίσης από τους Μεξικανούς ζωγράφους χρησιμοποιώντας φόντο δεμένες κουρτίνες. Αυτοπροσωπογραφία – Ο χρόνος πετά (1929), Πορτρέτο μιας γυναίκας με λευκά (1930) και Αυτοπροσωπογραφία αφιερωμένη στον Λέον Τρότσκι (1937) φέρουν όλα αυτό το υπόβαθρο.

Στο δεύτερο αυτοπορτρέτο της, “Time Flies”, η Κάλο χρησιμοποιεί λαϊκό στυλ και ζωηρά χρώματα. Φοράει αγροτικά ρούχα και το κόκκινο, το λευκό και το πράσινο στον πίνακα είναι τα χρώματα της μεξικανικής σημαίας.

Κατά τη διάρκεια της ζωής της, η αυτοπροσωπογραφία είναι ένα θέμα στο οποίο επιστρέφει πάντα η Φρίντα Κάλο, καθώς οι καλλιτέχνες επέστρεφαν πάντα στα αγαπημένα τους θέματα – ο Βίνσεντ βαν Γκογκ τα Ηλιοτρόπια του, ο Ρέμπραντ το Αυτοπορτρέτο του και ο Κλοντ Μονέ τα νούφαρα του.

Frida and Diego: Love and Pain
Η Κάλο και ο Ριβέρα είχαν μια ταραχώδη σχέση, που σημαδεύτηκε από πολλαπλές υποθέσεις και στις δύο πλευρές. Self-Portrait With Cropped Hair (1940), η Κάλο απεικονίζεται με ανδρικό κοστούμι, κρατώντας ένα ψαλίδι, με τα πεσμένα μαλλιά της γύρω από την καρέκλα στην οποία κάθεται. Αυτό αντιπροσωπεύει τις στιγμές που έκοβε τα μαλλιά που αγαπούσε ο Ριβέρα όταν είχε σχέσεις.

Ο πίνακας Memory, the Heart του 1937 δείχνει τον πόνο της Κάλο για τη σχέση του συζύγου της με τη μικρότερη αδερφή της Χριστίνα. Μια μεγάλη σπασμένη καρδιά στα πόδια της δείχνει την ένταση της αγωνίας της Κάλο. Η Φρίντα Κάλο και ο Ντιέγκο Ριβέρα χώρισαν το 1939, αλλά ενώθηκαν ξανά ένα χρόνο αργότερα και ξαναπαντρεύτηκαν. Το The Two Fridas (1939) απεικονίζει την Κάλο δύο φορές, λίγο μετά το διαζύγιο. Μια Φρίντα φορά ένα κοστούμι από την περιοχή Τεχουάνα του Μεξικού, αντιπροσωπεύοντας τη Φρίντα που αγαπούσε ο Ντιέγκο. Η άλλη Φρίντα φοράει ευρωπαϊκό φόρεμα ως η γυναίκα που πρόδωσε και απέρριψε ο Ντιέγκο. Αργότερα, επιστρέφει με το φόρεμα Tehuana με το Self-Portrait as a Tehuana (1943) και το Self Portrait (1948).

Τα προκολομβιανά αντικείμενα ήταν κοινά τόσο στο σπίτι Κάλο/Ριβέρα (ο Ντιέγκο συνέλεγε γλυπτά και είδωλα και η Φρίντα κοσμήματα) όσο και στους πίνακες της Κάλο. Φορούσε κοσμήματα αυτής της περιόδου στα Self-Portrait – Time Flies (1926), Self-Portrait With Monkey (1938) και Self-Portrait With Braid (1941), μεταξύ άλλων. Άλλα προκολομβιανά τεχνουργήματα βρίσκονται στα The Four Inhabitants of Mexico City (1938), Girl With Death Mask (1938) και Self-Portrait With Small Monkeys (1945).

Η ζωγραφική μου φέρει μαζί της το μήνυμα του πόνου.»
Φρίντα Κάλο

Σουρεαλιστικό ή Ρεαλιστικό;

Η Φρίντα Κάλο συμμετείχε στη «Διεθνή Έκθεση Σουρεαλισμού» το 1940 στη Galeria de Arte του Μεξικάνο. Εκεί, εξέθεσε τους δύο μεγαλύτερους πίνακές της: The Two Fridas και The Wounded Table (1940). Ο σουρεαλιστής Andrew Breton θεώρησε ότι η Kahlo είναι σουρεαλίστρια, μια ετικέτα που η Kahlo απέρριψε, λέγοντας ότι απλώς ζωγράφισε την πραγματικότητά της. Ωστόσο, το 1945, όταν ο Don Jose Domingo Lavin ζήτησε από τη Frida Kahlo να διαβάσει το βιβλίο Moses and Monotheism του Sigmund Freud – του οποίου τα έργα ψυχανάλυσης βασίζεται ο σουρεαλισμός – και να ζωγραφίσει την κατανόησή της και την ερμηνεία αυτού του βιβλίου. Η Φρίντα Κάλο ζωγράφισε τον Μωυσή και αυτός ο πίνακας αναγνωρίστηκε ως δεύτερο βραβείο στην ετήσια έκθεση τέχνης στο Palacio de Bellas Artes.

Η Κάλο δεν πούλησε πολλούς πίνακες στη διάρκεια της ζωής της, αν και ζωγράφιζε περιστασιακά πορτρέτα κατόπιν παραγγελίας. Είχε μόνο μία ατομική έκθεση στο Μεξικό στη διάρκεια της ζωής της, το 1953, μόλις ένα χρόνο πριν από τον θάνατό της σε ηλικία 47 ετών.

Σήμερα τα έργα της πωλούνται σε πολύ υψηλές τιμές. Τον Μάιο του 2006, η αυτοπροσωπογραφία της Φρίντα Κάλο, Ρίζες, πουλήθηκε για 5,62 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασία του Sotheby’s στη Νέα Υόρκη, σημειώνει ρεκόρ ως το πιο ακριβό έργο της Λατινικής Αμερικής που αγοράστηκε ποτέ σε δημοπρασία και επίσης κάνει τη Φρίντα Κάλο μία από τις υψηλότερες πουλάει γυναίκα στην τέχνη.

Ευρέως γνωστή για τις μαρξιστικές της τάσεις, η Φρίντα, μαζί με τον μαρξιστικό επαναστάτη Τσε Γκεβάρα και μια μικρή μπάντα σύγχρονων μορφών, έχει γίνει ένα αντιπολιτισμικό σύμβολο του 20ου αιώνα και δημιούργησε μια κληρονομιά στην ιστορία της τέχνης που συνεχίζει να εμπνέει τη φαντασία και το μυαλό. Γεννημένη το 1907, νεκρή στα 47 της, η Φρίντα Κάλο έγινε διασημότητα ακόμη και στη σύντομη ζωή της,που εκτεινόταν πολύ πέρα από τα σύνορα του Μεξικού, αν και τίποτα δεν έμοιαζε με τη λατρεία που θα την έκανε τελικά τη μητέρα της selfie, την ανεξίτηλη εικόνα της αναγνωρίσιμη παντού.

Στο Μουσείο Φρίντα Κάλο στην Πόλη του Μεξικού, τα προσωπικά της αντικείμενα εκτίθενται σε όλο το σπίτι, σαν να ζούσε ακόμα εκεί. Η Κάλο γεννήθηκε και μεγάλωσε σε αυτό το κτίριο, του οποίου οι τοίχοι από κοβάλτιο έδωσαν τη θέση τους στο παρατσούκλι του Μπλε Σπίτι. Έζησε εκεί με τον άντρα της για μερικά χρόνια και πέθανε εκεί. Η εγκατάσταση είναι το πιο δημοφιλές μουσείο στη γειτονιά Coyoacan και ένα από τα πιο δημοφιλή μουσεία στην Πόλη του Μεξικού.

Τα αριστουργήματα της Φρίντα Κάλο:

Οι δύο Φρίντα, 1939 της Φρίντα Κάλο